S-7. Tarihçi; sosyal oluşumların nasıl gerçekleştiğini ve değiştiğini, nüfus hareketlerini, sosyal eğilimleri, gerilimleri, olay ve olguların içeriklerini, sebep ve sonuçlarını, ekonomik ve siyasi çatışmaları anlamaya ve açıklamaya çalışır.
Buna göre Tarihçinin;
I. Olaylar ile sosyolojik gerçekler arasında bağ kurma
II. Toplumsal değişimleri inceleme
III. Devletlerin siyasi gelişmelerini açıklama
görevlerinden hangilerini yapmaya çalıştığı söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III
C) I ve IIB D) II ve III E) I, II ve III
S-8. Tarih biliminin konusu insan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarıdır.
Bu bilgiye dayanarak;
I. Tarihteki hiç bir olay tekrarlanamaz
II. Tarihçiler deney ve gözlem metodlarını kullanabilir.
III. İnsan topluluklarının geçmişte meydana getirdiği her olay tarihin konusudur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
S-9. Anlık, günlük kısa süre içinde oluşup biten işler olay; zaman içinde, uzun sürede oluşan durumlar ise olgudur. Yaşanan tarihi oluşturan bütün olay ve olgulardan her biri diğerinin ya sebebi ya da sonucudur.
Buna göre Tarih bilimi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Olay ve olguların incelenmesi ile oluşur.
B) Olay ve olguların birbiri ile ilişkisini inceler.
C) Yaşanmış olay ve olgulardan beslenir.
D) Olgular tarihin bütününü kapsar.
E) Nedensellik ilkesini göz önünde tutar.
S-10. Yaşadığımız olaylar geçmişte oluşur veya oluşmaya başlar ve bugünkü biçimini alır. Geçmişe dayanmadan bugünkü bir olayı açıklamak mümkün değildir. Geçmişi incelemek zorunluysa bizi yanıltmayacak sağlam bilgilere ihtiyaç vardır.
Yalnız bu bilgiye göre tarih biliminin;
I. Günümüzde olayların nedenlerini açıklamak
II. Geçmişte yaşananları doğru biçimde aktarmak
III. İnsan topluluklarının kültürel özelliklerini incelemek
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
S-11. Tarihçi, başka bilim adamları gibi olayları ne yeniden deneyden geçirip onun kanunlarını tespit etmek şansına sahiptir ne de geçmişte olan bir olayın aynısıyla tekrarlanması mümkündür. Tarihi bir bilim haline getiren araştırıcılığı ve sorgulayıcılığıdır.
Tarih bilimi ile ilgili bu yorumun aşağıdaki bilgilerden hangisini kanıtladığı söylenemez?
A) Tarih biliminin genel geçer kanunları yoktur.
6) Tarihte yaşanan olaylar tekrarlanamaz.
C) Tarihçi, olaylara ancak belgelerle tanık olur.
D) Tarih bilimi tek başına bir bilim dalı değildir.
E) Tarih biliminin kendine özgü bilimsel yöntemleri vardır.
S-12. Tarihte birbirinden bağımsız olarak yaşanan hiçbir olay ya da gelişme yoktur.
Bu durum Tarih biliminin aşağıdaki özelliklerinden hangisi ile ilgilidir?
A) Yer bildirmesi
B) Zaman bildirmesi
C) Belgeler ile açıklaması
D) insanların yaşantılarını konu alması
E) Neden — sonuç ilişkisi kurması
S-13. Yeryüzünde tarih boyunca yaşamış bütün toplumlar
tarihin seyri üzerinde ve günümüz uygarlığının oluşumunda az ya da çok etki yapmıştır.
Nalân öğretmenin yukarıdaki sözlerinde öncelikle tarihin
aşağıdaki özelliklerinden hangisi vurgulanmıştır?
A) Toplumların ortak ürünü olduğu
B) Ulusal bilinç yarattığı
C) Toplumların geçmişini aydınlattığı
D) Bugünü anlamamıza yardımcı olduğu
E) Siyasal olayları incelediği
S-14. Tarih insan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, yer ve zaman göstererek, sebep — sonuç ilişkisi içinde inceleyen objektif bir bilimdir.
Yukarıdaki paragrafta tarih biliminin hangi özelliğine değinilmemiştir?
A) Neden — sonuç ilişkisi
B) Coğrafya ve Kronolojiden yararlanma
0) Objektif olma D) Belgelere dayanma
E) Geçmişi inceleme
S-15. Tarih insanların geçmişteki yaşayışlarını, her türlü faaliyetlerini yer ve zaman göstererek neden — sonuç ilişkisi içerisinde, belgelere dayanarak, objektif bir şekilde inceleyen bilimdir.
Bu tanıma göre aşağıdakilerden hangisi tarihin bilimsel özelliğini olumsuz etkiler?
A) II. olayın başlangıcını I. olayın etkilerinde aramak B) Siyasi bir olayın nedeninde ekonomik amaçlar aramak
C) Olayları bir kurala bağlı olarak açıklamak D) Mekânsal özellikleri ve kronolojik sıralamaya göz önünde bulundurmak
E) Eski bilgileri yeni belgeler ışığında değiştirmek
S-16. Tarihin, geçmişi konu alması;
I. Kanunlarının olamamasına
II. Dinamik olmasına
III. Deney ve gözleminin yapılamamasına
özelliklerinden hangilerine sahip olmasına neden olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
S-17. Tarih sosyal bir bilimdir.
Tarih bilimini pozitif bilimlerden ayıran özellikler arasında;
I. Deney ve gözlem yapılamaması
II. Belirli kanunlarının olmaması
III. Yer ve zaman bildirmesi
gibi durumlardan hangileri yer alır?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III
E) I, II ve III
S-18. Tarihi olaylar, meydana geldikleri zamanın şartlarına göre değerlendirilmelidir. İyi bilinmeyen bir olay benzer bir olayın neden ve sonuçlarıyla açıklanmamalıdır.
Verilen bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisi- ne ulaşılabilir?
A) Tarihi olaylar günümüz şartlarına göre değerlendirilir.
B) Doğruluk ve nesnelliğe ulaşabilmek için olayın zamanı iyi bilinmelidir.
C) Tarihi olaylarda genelleme yapılabilir.
D) Tarihi olaylar biribirinden etkilenmeden gelişir.
E) Tarih biliminin yasaları vardır.
S-19. Tarih anlayışı, tarihin aktörünün insan topluluklarının geçmişteki etkinlikleri olduğunun bilincine varılması anlamına gelir.
Bu durumun Tarih Bilimi için aşağıdakilerden hangisini ortaya çıkardığı söylenebilir?
A) Deney ve gözlem yapılamaması
B) Neden — sonuç ilişkisi kurulması
0) Kaynakların sentezinin yapılması
D) Olaylara eleştirel yaklaşılması
E) Olayların zamana göre sınıflandırılması
S-20. Tarihi olaylar süreklilik gösterdiği için olaylar arasında neden — sonuç ilişkisi vardır. Bir olay kendinden önceki bir olayın sonucu ve kendisinden sonraki bir olayın sebebini oluşturabilir.
Aşağıdakilerden hangisi verilen bilgiye örnek oluşturacak nitelikte değildir?
A) Sanayi Devrimi — Buhar makinesinin icadı
B) Coğrafi Keşifler — Ticaret yollarının değişmesi
C) I. Dünya Savaşı — II. Dünya Savaşı
D) İstanbul’un Fethi — Feodalitenin Çöküşü
E) Kavimler Göçü — Roma İmparatorluğu’nun parçalanması